Novecento (deel 1)

NOVECENTO, het tweedelige epos van Bernardo Bertolucci, is na een opknapbeurt door het Amsterdamse Filmmuseum opnieuw in roulatie gebracht. We prijzen ons gelukkig dat wij juist nu – in ons jubileumjaar – dit dertig jaar oude meesterwerk weer voor u kunnen programmeren. De film die zich in Italië afspeelt bestrijkt een periode van 45 jaar: vanaf het begin van de 20ste eeuw tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het was de tijd van de industrialisatie, van grote maatschappelijke veranderingen, sociale misstanden, van de opkomst van de sociaal-communistische arbeidsbeweging en het fascisme van Mussolini. Op een zomerdag in 1901 worden op een landgoed in Emilia Romagna (Noord-Italië) op hetzelfde moment twee jongens geboren: Alfredo Berlinghieri en Olmo Dalco. Alfredo is de kleinzoon van de welgestelde grootgrondbezitter Berlinghieri (Burt Lancaster) en Olmo de kleinzoon van diens pachter Dalco (Sterling Hayden). Met dit gegeven wordt de toon van de film gezet. In het feodale Italië zijn de verschillen tussen rijk en arm nog groot en ze zijn een goede voedingsbodem voor sociale onrust. Ondanks de klassenverschillen groeien Alfredo en Olmo als vrienden op. Hun karakters, hun achtergronden, de politieke en sociale ontwikkelingen, en de verschillende wegen die beide jongens inslaan worden door Bertolucci weloverwogen en boeiend uitgewerkt. De twee rollen worden onvergetelijk vertolkt door de toen nog jonge Robert de Niro als de rijkeluiszoon en Gérard Depardieu als de boerenzoon. Na hun gezamenlijke tienerjaren scheiden de wegen van Fredo en Olmo, maar hun levens blijven elkaar kruisen – en niet altijd even plezierig. Olmo gaat het leger in en na zijn ervaringen in de Eerste Wereldoorlog raakt hij er steeds meer van overtuigd dat hij de strijd moet steunen tegen de heersende klasse, de sociale misstanden en het fascisme. Hij wordt daarin aangemoedigd door de socialistische onderwijzeres Anita (Stefania Sandrelli) met wie hij een relatie krijgt.Fredo wordt verliefd op de stadse Ada (een mooie rol van Dominique Sanda) en trouwt met haar. Hij belooft haar niet zo te worden als zijn soortgenoten: een vette, banale herenboer. Maar als hij na de dood van zijn vader de padrone wordt op het landgoed, ontkomt hij toch niet aan de kwalijke kanten van zijn status. Hoewel hij het opkomende fascisme niet steunt, onderneemt hij er ook niets tegen en laat het dus gedijen. Het fascisme wordt in de film belichaamd door Fredo’s meesterknecht Attila (Donald Sutherland – eveneens een prachtige rol) en zijn vrouw Regina (Laura Betti). Alle denkbare gruwelen worden door hen begaan, maar hun lot is uiteindelijk ook niet mals.



LET OP

vanwege de lengte van beide delen beginnen de avondvoorstellingen om 20.00 uur in plaats van 20.30 uur. De kassa is deze dagen dan ook al vanaf 19.30 geopend!