De stand van de maan

DE STAND VAN DE MAAN is het middelste deel van een documentaire-trilogie die de Nederlandse regisseur Leonard Retel Helmrich maakt over het moderne Indonesië. In 2001 verscheen DE STAND VAN DE ZON, waarin de politieke situatie (met name de val van president Soeharto) centraal stond. In zijn nieuwe film draait het om de invloed van religie. Retel Helmrich laat zien dat Indonesië de laatste jaren is vervallen in een socio-politieke chaos. De moslims - de grootste groep gelovigen in het land – zijn steeds fundamentalistischer geworden en dat heeft grote gevolgen voor mensen met een ander geloof.
De regisseur volgde in Jakarta de familie Sjamsuddin: weduwe Rumidjah, haar lapzwansende zoon Bakti en haar 11-jarige kleindochter Tari. Bakti heeft zich bekeerd tot de islam, terwijl Rumidjah en Tari christelijk zijn. Het liefst zou de oude vrouw de hectische stad willen verlaten en willen terugkeren naar haar geboortedorp, maar ze beseft dat daar geen toekomst ligt voor haar kleinkind. We zien in de film verschillende episoden uit hun familieleven, doorsneden met zeer kunstig geschoten beelden van allerlei (zwerf)dieren en insecten.
DE STAND VAN DE MAAN was afgelopen najaar de openingsfilm van het IDFA-documentairefestival, waar de film de Joris Ivens-award won. Inmiddels grossiert de documentaire in prijzen en in goede kritieken van de filmpers. ‘Het is opmerkelijk hoe diep Retel Helmrich met zijn camera in de intieme sfeer doordringt zonder die te verstoren, en hoe hij daardoor de onderlinge relaties steeds scherper kan uitwerken’, zo schreef de Volkskrant enthousiast.